Ryzyko i zysk
Zakup opcji CALL
Jak wspomniano wcześniej, opcje kupna pozwalają posiadaczowi na zakup papieru wartościowego po określonej cenie wykonania przed datą wygaśnięcia. Posiadacz nie ma obowiązku zakupu składnika aktywów, jeśli nie chce go nabyć. Ryzyko dla nabywcy opcji kupna jest ograniczone do opłaconej premii. Wahania wyceny danego aktywa nie mają znaczenia.
Kupujący opcje kupna są “byczo” nastawieni i wierzą, że cena akcji wzrośnie powyżej ceny wykonania przed wygaśnięciem opcji. Jeśli optymistyczna prognoza inwestora zostanie zrealizowana, a cena akcji wzrośnie powyżej ceny wykonania, inwestor może skorzystać z opcji i kupić akcje po cenie wykonania, po czym natychmiast sprzedać akcje po bieżącej cenie rynkowej z zyskiem.
Ich zysk na tej transakcji to cena akcji rynkowej pomniejszona o cenę akcji strajkowej plus koszt opcji – premia i prowizja maklerska za złożenie zamówienia. Wynik zostanie pomnożony przez liczbę zakupionych kontraktów opcyjnych, a następnie pomnożony przez 100 – zakładając, że każdy kontrakt reprezentuje 100 akcji.
Jeśli jednak bazowa cena akcji nie wzrośnie powyżej ceny wykonania do daty wygaśnięcia, opcja wygasa bezwartościowo. Posiadacz nie jest zobowiązany do zakupu akcji, ale straci premię zapłaconą za opcję CALL.
Sprzedaż opcji CALL
Sprzedaż opcji CALL nazywa się pisaniem umowy. Autor otrzymuje opłatę – premię opcyjną. Innymi słowy, nabywca opcji wypłaci premię wystawcy lub sprzedającemu opcję. Maksymalny zysk to premia otrzymana przy sprzedaży opcji. Inwestor, który sprzedaje opcję kupna wierzy, że cena akcji bazowej spadnie lub pozostanie względnie zbliżona do ceny wykonania opcji w trakcie jej trwania.
Jeśli obowiązująca cena udziału w rynku jest równa cenie wykonania do wygaśnięcia lub niższej, opcja wygasa bezwartościowo dla nabywcy opcji CALL. Sprzedawca opcji wypłaca premię jako zysk. Opcja nie jest realizowana, ponieważ nabywca opcji nie kupiłby akcji po cenie wykonania wyższej lub równej obowiązującej cenie rynkowej.
Jeżeli jednak cena udziału w rynku jest wyższa niż cena wykonania po wygaśnięciu, sprzedawca opcji musi sprzedać akcje nabywcy opcji po tej niższej cenie wykonania. Innymi słowy, sprzedawca musi albo sprzedać akcje ze swoich portfeli lub kupić akcje po dominującej cenie rynkowej, aby sprzedać nabywcy opcji kupna. Autor umowy ponosi stratę. To jak duża jest strata zależy od kosztu akcji, które trzeba wykorzystać, aby pokryć zlecenie opcji plus wszelkie koszty zlecenia maklerskiego, ale pomniejszone o otrzymaną premię.
Jak widać ryzyko dla autorów opcji CALL jest znacznie większe niż narażenie na ryzyko nabywców opcji CALL. Nabywca traci tylko premię. Wystawca stoi w obliczu nieskończonego ryzyka, ponieważ cena akcji może nadal znacząco rosnąć, zwiększając straty.
Zakup opcji PUT
Opcje PUT to inwestycje, w których kupujący uważa, że cena rynkowa akcji bazowej spadnie poniżej ceny wykonania w dniu wygaśnięcia opcji lub przed nią. Po raz kolejny posiadacz może sprzedawać akcje bez obowiązku sprzedaży po określonej cenie wykonania za cenę akcji w określonym terminie.
Ponieważ nabywcy opcji PUT chcą obniżenia ceny akcji, opcja sprzedaży jest opłacalna, gdy cena akcji bazowej jest niższa od ceny wykonania. Jeżeli obowiązująca cena rynkowa jest niższa niż cena wykonania w dniu wygaśnięcia, inwestor może wykonać opcję put.
Ich zysk na tej transakcji to cena wykonania pomniejszona o bieżącą cenę rynkową plus koszty – premia i prowizja maklerska za złożenie zamówienia. Wynik zostanie pomnożony przez liczbę zakupionych kontraktów opcyjnych, a następnie pomnożony przez 100 – zakładając, że każdy kontrakt reprezentuje 100 akcji.
Wartość posiadania opcji PUT wzrośnie wraz ze spadkiem ceny akcji. I odwrotnie, wartość opcji PUT spada wraz ze wzrostem ceny akcji. Ryzyko zakupu opcji PUT jest ograniczone do utraty premii, jeśli opcja wygasa bezwartościowo.
Sprzedaż opcji PUT
Sprzedaż opcji PUT jest również nazywana pisaniem umowy. Wystawca opcji sprzedaży wierzy, że cena akcji bazowej pozostanie taka sama lub wzrośnie przez cały okres trwania opcji – co spowoduje, że będą zyskiwać na akcjach. W tym przypadku nabywca opcji ma prawo skłonić sprzedawcę do zakupu akcji instrumentu bazowego po cenie wykonania po wygaśnięciu.
Jeśli cena akcji bazowej zamknie się powyżej ceny wykonania przed datą wygaśnięcia, opcja sprzedaży wygasa bezwartościowo. Maksymalny zysk wystawcy to premia. Opcja nie jest wykonywana, ponieważ nabywca opcji nie sprzedałby akcji po niższej cenie, gdy cena rynkowa jest wyższa.
Jeżeli jednak wartość rynkowa akcji spadnie poniżej ceny wykonania opcji, wystawca opcji PUT jest zobowiązany do zakupu akcji bazowych po cenie wykonania. Innymi słowy, opcja PUT zostanie wykonana przez nabywcę opcji. Kupujący sprzedaje swoje akcje po cenie wykonania, ponieważ jest ona wyższa niż wartość rynkowa akcji.
Ryzyko wystawcy opcji PUT występuje, gdy cena rynkowa spadnie poniżej ceny wykonania. Po wygaśnięciu sprzedawca jest zmuszony do zakupu akcji po cenie wykonania. W zależności od tego jak bardzo akcje straciły na wartości, strata wystawcy może być znacząca.
Wystawca – sprzedawca – może wtedy dalej trzymać zakupione akcje i mieć nadzieję, że cena akcji wzrośnie powyżej ceny zakupu albo sprzedać akcje i ponieść stratę. Każda strata jest jednak w pewnym stopniu równoważona otrzymaną premią.
Czasami inwestor wystawia opcję PUT po cenie wykonania, w której widzi, że akcje mają dobrą wartość i jest skłonny kupować po tej cenie. Gdy cena spadnie, a nabywca opcji skorzysta z opcji, otrzyma akcje po żądanej cenie z dodatkową korzyścią otrzymania premii za opcję.