Dolar australijski (AUD)
Dolar australijski, potocznie zwany Aussie, jest oficjalną walutą całej Wspólnoty Australii. Używany jest w Australii, na Wyspie Bożego Narodzenia, Wyspach Kokosowych oraz Wyspie Norfolk. Ponadto niezależne państwa wyspiarskie na Pacyfiku: Kiribati, Nauru i Tavalu również przyjęły dolar australijski jako środek płatniczy. Obecnie dolar australijski znajduje się w czołówce najsilniejszych walut na świecie i jest jedną z najczęściej wymienianych walut na świecie, tuż za dolarem amerykańskim, euro, jenem japońskim i funtem brytyjskim.
Kurs dolara australijskiego na żywo
Poniżej prezentujemy Państwu kurs dolara australijskiego na żywo na wykresie. Wykres jest dostępny on-line, 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.
Dolar australijski – ogólne informacje
Podobnie jak dolar amerykański, walutę australijską również oznacza się symbolem $. Dla rozróżnienia stosuje się zamiennie skróty: $A lub A$, a także AU$. Obiegowo narodową walutę Australii nazywa się „Aussie dollar” albo po prostu „Aussie”. Według międzynarodowego standardu ISO 4217 kodem dolara australijskiego jest AUD. Dolar australijski jest drukowany przez Note Printing Australia i emitowany przez Bank Rezerw Australii. Poza Australią obowiązuje również na Wyspach Bożego Narodzenia, Wyspach Kokosowych, Wyspie Norfolk, oraz wyspach Oceanu Spokojnego – Kiribati, Nauru i Tuvalu.
Dolar australijski – monety i banknoty
Jeden dolar australijski dzieli się na 100 centów. Obecnie w obiegu znajdują się banknoty o nominałach 5, 10, 20, 50 i 100 dolarów australijskich, monety – 1 i 2-dolarowe oraz 5, 10, 20 i 50 centów australijskich. Na australijskich monetach umieszczono motywy narodowe (np. kangura i dziobaka) oraz profil Królowej Elżbiety II widoczny na awersie. Należy pamiętać, że Australia jako członek Wspólnoty Narodów, nadal uznaje brytyjskiego monarchę jako formalnego zwierzchnika swojego państwa. Co ciekawe, kolejne edycje monet posiadają wizerunek coraz starszej królowej.
Kiedyś banknoty dolara australijskiego były papierowe, lecz od 1988 roku Bank Rezerw Australii stopniowo zastępował je wytrzymałymi banknotami z polimeru. Najbardziej charakterystyczną cechą banknotów australijskich jest ich barwny, wyrazisty wygląd. Obydwa warianty banknotu 5-dolarowego są fioletowe. Na awersie pierwszego z nich widnieje wizerunek królowej Elżbiety II, a na rewersie przedstawiono starą i nową izbę parlamentu. Drugi wariant banknotu ma nadrukowaną twarz sir Henry’ego Parkesa oraz Catherine Helen Spence. Banknot 10-dolarowy (w kolorze niebieskim) przedstawia poetę Banjo Patersona i sławną poetkę, a także dziennikarkę Dame Mary Gilmore. Na czerwonym banknocie 20-dolarowym widnieje bizneswoman Mary Reibey oraz wielebny John Flynn. Żółty 50-dolarowy banknot przedstawia pisarza i wynalazcę Davida Unaipona oraz pierwszą australijską posłankę Edith Cowan. Na zielonym banknocie 100-dolarowym umieszczono portret australijskiej śpiewaczki operowej Dame Nellie Melba i generała, dowódcę australijskich sił zbrojnych podczas I wojny światowej – sir Johna Monasha.
Historia dolara australijskiego
Pierwsze banknoty australijskie wydrukowano ponad sto lat temu, ale krajowa waluta istniała znacznie wcześniej. Australia posiada ciekawą historię a kontynent ten, odkryty dopiero w 1606 roku, przez stulecia był zamieszkały przez Aborygenów. Pod koniec XVIII wieku, Brytyjczycy zaczęli wykorzystywać to zamorskie terytorium m.in. jako miejsce zesłania więźniów kryminalnych i politycznych. Później na Antypody przybyli pierwsi europejscy osadnicy i zaczęli pisać swoją historię.
Odkrycie złóż złota w Australii w 1851 roku doprowadziło do bicia monet ze złotego kruszcu, stymulując rozwój systemu prywatnych banków. W 1901 doszło do zjednoczenia kolonii australijskich i utworzenia brytyjskiego dominium. W 1910 roku wprowadzono funta australijskiego jako jednostkę monetarną. Walutę wzorowano na brytyjskim odpowiedniku i posiadała taką samą wartość.
Obydwa funty, posiadające parytet w złocie, stopniowo uwalniano z tego systemu wymienności, aż do czasu eskalacji kryzysu finansowego w 1929 roku. Dwa lata później, Australia stała się całkowicie niepodległym krajem i przez kolejne dziesięciolecia wartość funta australijskiego była skorelowana z ceną GBP i USD. W 1960 roku powołano centralny bank Australii (Reserve Bank of Australia), który wyemitował pierwszą serię papierowych banknotów dolara australijskiego. Waluta zaczęła funkcjonować w nowym systemie dziesiętnym, gdyż dotąd funt australijski podobnie jak brytyjska waluta, dzielił się na 20 szylingów i 240 pensów. Dolar australijski, od 1983 roku, po latach kursowych korekt zaczął być notowany w ramach płynnego kursu. W styczniu 1988 roku, wykorzystując nowe technologie drukowania, wyemitowano banknot 10-dolarowy w polimerze, aby uczcić dwusetną rocznicę powstania Australii. Produkcja banknotów polimerowych miała zapobiec rosnącym fałszerstwom tradycyjnych papierowych banknotów, jak również zapewnić im większą trwałość.
Dolar australijski a gospodarka
Ze względu na strukturę gospodarki Australii, kurs dolara związany jest z notowaniami surowców eksportowanych przez kraj kangurów. Australia jest 12. największą gospodarką świata. Kraj ten obecnie należy do największych eksporterów na świecie towarów t.j.: węgla kamiennego, złota, produktów pochodzenia naftowego, tlenku glinu, rudy żelaza, gazu ziemnego, uranu, niklu, srebra, cynku, miedzi, szafirów i opali. Wydobywa także najwięcej na świecie boksytu, ołowiu i diamentów, które wykorzystywane są w przemyśle. Australia jest również drugim na świecie producentem i eksporterem wełny. Poza tym duży udział w eksporcie ma trzcina cukrowa, bawełna, mięso, produkty mleczarskie i zboża.
Od czego zależy kurs dolara australijskiego?
Wartość dolara australijskiego zależy od interakcji kilku czynników makroekonomicznych. Oczywiście, tak jak w przypadku każdej innej waluty, kurs dolara australijskiego nie jest definiowany tylko przez kwestie związane z narodową gospodarką, jest również określany przez względną siłę lub słabość waluty, na którą wymieniany jest dolar australijski. Wśród kluczowych czynników wpływających na kurs dolara australijskiego wymienia się: różnice w stopach procentowych, ceny towarów, warunki klimatyczne.
Różnice w stopach procentowych
Różnica stóp procentowych to względna korzyść, jaką inwestor otrzymuje z inwestowania w aktywa jednego kraju w stosunku do drugiego. Dolar australijski jest jedną z najpopularniejszych walut używanych w transakcjach typu carry trade. Dzieje się tak, ponieważ Australia należy do krajów rozwiniętych o najwyższych stopach procentowych. Carry trade wymaga zakupu (pożyczenia) waluty o wysokim oprocentowaniu i przeliczaniu pożyczonej kwoty na inną walutę o niskim oprocentowaniu. Szacuje się, że około 90% wzrostu dla pary AUD/USD w pierwszej dekadzie XXI wieku było wynikiem transakcji typu carry trade. Szczególnie za sprawą dużych inwestorów zagranicznych, dążących do wysokich zwrotów, zwłaszcza kiedy giełdy oferowały niewielkie zyski.
Ceny towarów
Historycznie, dolar australijski w dużej mierze podążał za cenami eksportu swoich kluczowych towarów, szczególnie surowców (rud i złota) oraz ogólnymi warunkami handlowymi kraju, dzięki czemu waluta zyskała miano „waluty towarowej”. Czyli, żeby kupić australijskie dobra, partnerzy handlowi tego kraju muszą również kupić AUD, sprzedając przedtem swoją lokalną walutę. O dynamice płynności wartości dolara kanadyjskiego najdobitniej świadczy cena rudy żelaza, która ze względu na przypływy i odpływy chińskiego popytu na ten minerał od kilkudziesięciu lat wpływa na kurs dolara australijskiego.
Warunki pogodowe
Gospodarka australijska jest w dużej mierze uzależniona od warunków pogodowych, od których zależy produkcja rolna, plasująca ten kraj w światowej czołówce. Gwałtowne zmniejszenie produkcji rolnej może bezpośrednio obniżyć tempo wzrostu gospodarczego Australii. Australia kilkukrotnie stawała w obliczu poważnej suszy, rujnującej działalność rolniczą oraz branże zaopatrujące i obsługujące ten sektor, np.: handel hurtowy i transport, działalność detaliczna w regionach rolniczych.
W odniesieniu do pary AUD/USD często mówi się, że wartość dolara australijskiego „jedzie w górę ruchomymi schodami, natomiast opada w dół szybu windy”. Oznacza to, że kiedy kurs dolara australijskiego wzrasta, dzieje się to stopniowo, ale gdy spada, następuje to gwałtownie. W rezultacie walut Australii uważa się za stosunkowo „ryzykowną” do handlu, zwłaszcza w porównaniu z jej głównymi odpowiednikami z państw G4. Mimo to dolar australijski jest bardzo płynną walutą, co oznacza, że dla osób o odpowiednim apetycie na ryzyko, handel dolarem australijskim może zapewnić inwestorowi wiele okazji do spekulacji w ramach wahań na globalnych rynkach finansowych.
Dolar australijski – ciekawostki
- Kiedyś dolar australijski dzielił się na 20 szylingów, 1 szyling dzielił się na 12 groszy, a 1 grosz dzielono na dwie półpensówki, czyli cztery grosze.
- Na australijskim banknocie o nominale 50 AUD znajdziemy wizerunek Davida Unaipona – pisarza, kaznodziei, wynalazcy zwanego australijskim Leonardo da Vinci.
- Jednocentowe i dwucentowe monety znajdowały się w obiegu do 1992 roku. Część z nich, wykonanych z brązu, zostało przetopionych na medale olimpijskie. Takie brązowe medale „z odzysku”, wręczono siedmiu Polakom podczas Igrzysk Olimpijskich w Sydney w 2000 roku.
- Australijskie polimerowe banknoty są trwalsze niż papierowe. Są też czystsze i bardziej higieniczne, a po zakończeniu okresu użytkowania można je poddać recyklingowi.