Korona duńska (DKK)
Dania jest krajem, który łączy liberalny kurs gospodarczy z bezpieczeństwem socjalnym i wysoką jakością usług publicznych. Pomimo, że w 1973 roku kraj ten przystąpił do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (poprzedniczki Unii Europejskiej), do dzisiejszego dnia nie jest członkiem strefy euro. W Danii oraz dwóch państwach położonych na Atlantyku korona duńska pozostaje nadal w użyciu.
Kurs korony duńskiej na żywo
Poniżej prezentujemy Państwu kurs korony duńskiej na żywo na wykresie. Wykres jest dostępny on-line, 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.
Gdzie jest używana korona duńska?
Dania jest monarchią konstytucyjną, z systemem parlamentarno-gabinetowym. Wraz z Grenlandią i Wyspami Owczymi tworzy Wspólnotowe Królestwo Danii. Prawnym środkiem płatniczym obowiązującym na terenie tej wspólnoty jest korona duńska. Na terytorium Wysp Owczych funkcjonują również lokalne banknoty, które są wymienialne na korony duńskie w stosunku 1:1, lecz nie są uznawane w Danii. Obecnie korona duńska jest walutą łatwo dostępną w bankach i kantorach w naszym kraju. I chociaż euro jest powszechnie akceptowane w Danii, łatwiej jest na miejscu dokonywać transakcji w walucie duńskiej.
Historia korony duńskiej
Początki korony duńskiej
Najstarsze duńskie monety, tzw. korsmønter lub „monety krzyżowe” były bite przez Haralda Bluetootha pod koniec X wieku. Korona duńska była powszechnie oparta na standardzie srebra i złota. Jej wartość regulowano w sposób zapewniający monarsze i państwu określony dochód. Używane w średniowieczu złote korony zastąpiono talarami duńskimi. Począwszy od połowy XVIII w. nastąpiła ekspansja działalności gospodarczej Dani, a wraz z nią rosnące zapotrzebowanie na wygodniejsze niż monety środki płatnicze. W konsekwencji, coraz częściej używano banknotów.
W 1873 roku Dania wraz z Norwegią i Szwecją zawarła Skandynawską Unię Monetarną, wprowadzając wspólną walutę, tzw. koronę. Kraje te używały ją do 1914 roku, po czym zdecydowały się przyjąć własną walutę, chociaż każde z nich zachowało jej zasadniczą nazwę – korona, dodając drugi człon, oznaczający narodowość. Wtedy do obiegu weszła korona duńska. W początkowym okresie kurs bitej korony duńskiej był uzależniony od wartości uncji złota i zawierał nawet domieszkę tego kruszcu.
W czasie II wojny światowej korona była powiązana z niemiecką marką Reichsmark. Po wojnie koleje losu duńskiej waluty przebiegały podobnie jak innych walut europejskich. Na początku wartość korony duńskiej opierano na funcie szterlingu. Później, aż do rozpadu porozumienia z Bretton Woods, na dolarze amerykańskim.
Historia nowoczesna
W latach 90 – tych oraz 2000 roku, w wyniku referendum, Duńczycy opowiedzieli się za zachowaniem dotychczasowej waluty. Państwo skorzystało z klauzuli opt-out w odniesieniu do unijnych aktów prawnych oraz traktatów i Duńczycy przystąpili do mechanizmu kursowego ERM II, lecz nie przyjęli wspólnej waluty euro. Zwolennicy takiego rozwiązania podkreślają zalety obecnego systemu, w którym Dania utrzymuje dość sztywny kurs euro osiągający maksymalne odchylenie +/- 2,25% . Poza tym, w przypadku ataków spekulacyjnych na koronę duńską może liczyć na wsparcie Europejskiego Banku Centralnego. Światowy kryzys gospodarczy nie zmienił dość sceptycznego podejścia Duńczyków do wprowadzenia euro. Korona okazała się dość odporna na zawirowania gospodarcze. Duńska gospodarka po ponad czteroprocentowej recesji (2009 r.), w kolejnym roku już wróciła na ścieżkę wzrostu PKB. Mocnym argumentem dla zwolenników pozostawienia korony było między innymi to, że Dania nie musiała ponosić kosztów związanych z ratowaniem najbardziej zadłużonych członków eurolandu. Zwolennicy przyjęcia euro argumentują natomiast, że Dania już teraz de facto uczestniczy w systemie europejskiej waluty (poprzez „sztywny” kurs EUR/DKK i dostosowanie stóp procentowych do decyzji EBC), ale nie ma realnego wpływu na działania Europejskiego Bank Centralnego.
Korona duńska – kluczowe informacje
W języku duńskim korona nazywa się „krone”, a w liczbie mnogiej – „kroner”. Międzynarodowy kod korony duńskiej (wg ISO 4217) to DKK. Podobnie jak inne skandynawskie korony, także jedna korona duńska dzieli się na 100 øre.
W obiegu występują monety w nominałach 1, 2, 5, 10, 20 koron. Najmniejszy nominał duńskiej waluty to moneta 50 øre. W obiegu funkcjonują banknoty o nominałach: 50, 100, 200, 500 i 1000 koron duńskich. Co w dzisiejszych czasach jest rzadkością, monety o nominałach 1, 2 i 5 koron mają w środku okrągłe otwory, które nawiązują do dawnych zwyczajów, kiedy monety były przewleczone i noszone na rzemyku.
Banknoty waluty duńskiej, które emituje się w seriach, swoją grafikę opierają na wizerunkach zarówno sławnych postaci, jak i zwykłych obywateli. Obrazują także pejzaże oraz najsłynniejsze narodowe zabytki i wyjątkowe budowle. Np. na banknocie o nominale 1000 koron znajduje się najcenniejszy zabytek archeologiczny Danii – Wózek z Trundholm, pochodzący z ok. 1700-1300 r. p.n.e. Wózek wykopano w 1902 roku podczas orki pola. Obecnie można go zobaczyć w Muzeum Narodowym w Kopenhadze. Inne banknoty, pochodzące z serii wyemitowanej w 2006 roku, przedstawiają słynne konstrukcje: np. 18-kilometrowy most „Great Belt Fixed Link”, łączący wyspy Zelandii i Fionii. Banknoty pochodzące z serii z 1952 roku prezentują duńskich artystów i pejzaże, te z 1972 r. wizerunki tzw. zwykłych obywateli, natomiast seria z 1997 r. obrazuje wizerunki znanych Duńczyków: np. noblistę, fizyka Nielsena Bohrem czy pisarkę Karen Blixen.
Od czego zależy kurs korony duńskiej?
Prowadzenie polityki monetarnej w odniesieniu do duńskiej korony, pozostaje w rękach Narodowego Banku Danii (Danmarks Nationalbank), założonego w 1818 roku. W latach trzydziestych ubiegłego stulecia, na podstawie ustawy, bank zyskał niezależność od rządu i ta niezawisłość po dzień dzisiejszy nie wzbudza żadnych wątpliwości. W ramach swoich obowiązków Narodowy Bank Danii, poza realizacją zadań związanych z prowadzeniem polityki monetarnej, kontrolą emisji pieniądza oraz obsługą budżetu podejmuje działania na rzecz zapewnienia stabilności systemu finansowego. Właściwie prowadzona polityka monetarna banku centralnego przyczynia się do minimalizowana wahań kursu. W konsekwencji korona duńska, postrzegana jako tzw. „bezpieczna przystań” (obok franka, jena czy złota), czyli waluta, charakteryzująca się jednym z najmniej zmiennych notowań na rynku walutowym.
Korona duńska a eruo
Kurs korony duńskiej jest mocno związany z kursem euro, w ramach ściśle określonych wahań. Maksymalnie plus-minus 2,25% (co w praktyce wynosi 0,50%). Podstawy ku temu daje uczestnictwo Dani w mechanizmie ERM II, który upoważnia Narodowy Bank Danii do prowadzenia polityki monetarnej dostosowującej kursy krajowej waluty do tego parametru. Zachowanie pasma wahań korony duńskiej wobec euro w przedziale 2,25% wymaga od duńskiego banku centralnego regularnych interwencji walutowych, przy wykorzystaniu swoich rezerw państwowych. Ta silna relacja DKK z euro sprawia jednocześnie, że kurs korony duńskiej w znacznym stopniu zależy od kondycji największych gospodarek Starego Kontynentu. Stabilność kursu korony duńskiej wiąże się również z perspektywami rozwoju gospodarki krajowej. Zgodnie z przewidywaniami Międzynarodowego Funduszu Walutowego, te perspektywy wyglądają optymistycznie, a prognozowane roczne tempo wzrostu PKB powinno utrzymać na poziomie charakterystycznym dla krajów o wysokim stopniu rozwoju gospodarczego.
Ciekawe i warte poznania
- Obiegowe duńskie monety posiadają symbol przypominający kształtem serce. Nawiązuje on do średniowiecznej symboliki w postaci liści lilii wodnej. To szczególne zdobienie widoczne jest także w formie czerwonych serduszek umieszczonych w obecnym herbie Królestwa Danii.
- Narodowy Bank Danii używa królewskiego herbu, na którym nadal znajdują się insygnia obrazujące Szlezwik i Holsztyn (obszary utracone w 1864 roku na rzecz Prus).
- W roku 2006 Grenlandia zaoferowała chęć wyemitowania własnych banknotów korony duńskiej. Jednak z powodu zbyt wysokich kosztów emisji to autonomiczne terytorium definitywnie wycofało się z pomysłu.