Rubel rosyjski (RUB)
Rubel był używany na terytoriach rosyjskich od XIII wieku, co czyni go drugą najstarszą walutą narodową na świecie, po funcie szterlingu. W początkowym okresie funkcjonował jako środek płatniczy w formie sztabek z metali szlachetnych. Aby móc zapłacić mniejsze kwoty, odłamywano ze sztabki małe kawałki. I w ten sposób powstała rzeczywista nazwa waluty, ponieważ wyraz рубить (rubit ) oznacza odcinać, rąbać. Rubel rosyjski w postaci złotych i srebrnych monet po raz pierwszy oficjalnie wprowadzono w XIV wieku.
Kurs rubla rosyjskiego na żywo
Poniżej prezentujemy Państwu kurs rubla rosyjskiego na żywo na wykresie. Wykres jest dostępny on-line, 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.
O rublu rosyjskim w skrócie
Rubel (pубль) jest podstawową walutą Federacji Rosyjskiej i oznaczany jest znakiem ₽. Według standardu ISO 4217 międzynarodowym kodem rubla rosyjskiego jest „RUB”. Rubla oprócz Rosji używa się w Abchazji i Osetii Południowej oraz w ukraińskich regionach Doniecka i Ługańska. Narodowy Bank Abchazji emituje również własną walutę Apsar , ale jej dystrybucja ogranicza się obecnie głównie do kilku wysokiej jakości okazjonalnych monet kolekcjonerskich.
Historia rubla rosyjskiego
W średniowieczu rubla używano na terytoriach rosyjskich, początkowo w formie srebrnych sztabek, następnie w postaci złotych, a także srebrnych monet. Od XVI wieku rubel stał się środkiem płatniczym w całej Rosji. W 1704 roku, tuż przed powstaniem Imperium Rosyjskiego, za sprawą reformy pieniężnej Piotra Wielkiego, rubel stał się monetą obiegową i pierwszą europejską walutą dziesiętną, dzielącą się na 100 kopiejek. Państwo to potrzebowało stabilnej waluty do finansowania swoich wojen i dlatego też w XVIII w. powstały pierwsze banki państwowe, które zaczęły emitować papierowe pieniądze, tzw. asygnaty. Kurs banknotów był niższy niż srebrnych monet. W 1777 roku zawieszono wymienialność banknotów na kruszec.
Podczas rewolucji rosyjskiej duże ilości papierowego pieniądza w obiegu przyczyniły się do hiperinflacji. W 1922 roku pojawił się tzw. rubel radziecki, po czym waluta ta przechodziła wiele wcieleń i wielokrotnych przewartościowań. Współczesny rubel rosyjski powstał w grudniu 1991 roku i był używany obok rubla sowieckiego, który krążył do września 1993 roku. Po upadku Związku Radzieckiego w 1991 r. większość byłych republik związkowych odrzuciła rubla jako środek płatniczy, wprowadzając własną walutę.
1 stycznia 1998 r. zmieniono nazwę rubla rosyjskiego na nowy kod ISO 4217 „RUB” (nr 643), przeprowadzono wymianę po kursie 1 RUB = 1000 RUR (starych rubli).
Rubel rosyjski a polityka pieniężna państwa
Bank Centralny Federacji Rosyjskiej powstał w 1990 roku na bazie Państwowego Banku Rosji ZSRR. Kiedy w listopadzie 1991 roku powstała Wspólnota Niepodległych Państw, rząd sowiecki uczynił bank centralny jedynym organem państwowej regulacji pieniądza i dewiz. Jego głównym zadaniem jest utrzymanie stabilności systemu finansowego, a tym samym stworzenie solidnych warunków do trwałego wzrostu gospodarczego.
Rubel rosyjski w banknotach i monetach
Waluta rosyjska przyjęła nazwę od słowa „odcinać/rąbać”, co było związane ze średniowiecznym zwyczajem odcinania kawałków ze sztabek srebra. Wówczas monety stanowiły walutę kruszcową i często były dzielone na 4 srebrne ruble, które były jednocześnie miarą wagi kruszcu. Z kolei nazwa kopiejki wywodzi się od monet bitych już w 1534 roku, na których znajdował się jeździec z kopią, czyli „kopijniak”.
Jeden rubel rosyjski dzieli się na 100 kopiejek (ros: копейка). Rubel drukuje się w banknotach o nominałach: 5, 10, 50, 100, 200, 500, 1000, 2000 i 5000. Dwa pierwsze rzadko się używa. Awers banknotów zdobią wizerunki budowli i pomników, m.in. mostu na Jeniseju w Krasnojarsku, budynku Teatru Bolszoj w Moskwie, pomnika Piotra Wielkiego w Archangielsku przed żaglowcem, pomnika Jarosława I Mądrego czy mostu Ruskiego we Władywostoku.
Aktualnie w obiegu znajdują się monety o nominałach 1, 5, 10 i 50 kopiejek oraz 1, 2, 5 i 10-rublowe. Monety przedstawiają na awersie herb Rosji – dwugłowego orła oraz św. Jerzego zabijającego smoka, rewers zdobią ornamenty roślinne. Kopiejki powoli wymierają i są teraz bardzo rzadko używane, ponieważ stały się w zasadzie bezwartościowe. Dla porównania 100 kopiejek warte jest około 0,016 USD. Wszystkie banknoty rubla rosyjskiego obecnie drukuje się w państwowej fabryce Goznak w Moskwie. Monety bije się w Moskwie oraz w mennicy petersburskiej, która funkcjonuje od 1724 roku.
Co wpływa na kurs rubla rosyjskiego?
Rosja jest obdarzona ogromnymi zasobami naturalnymi, jednak roczny PKB, który w 2021 r. plasował ten kraj dopiero na 11. miejscu na świecie, stanowi tylko 7,72% wielkości gospodarki USA. Wynika to z faktu, że Rosja w dużym stopniu opiera się na eksporcie zasobów naturalnych, a nie na branżach o wyższej wartości dodanej, np. przetwarzających surowce. Pod względem PKB kraj ten wyprzedza znacznie mniejsze kraje, takie jak Włochy i Francja.
Rosyjska gospodarka w dużym stopniu polega na eksporcie złóż naturalnych, szczególnie ropy i gazu (45% udział). Wahania cen “czarnego złota” są przyczyną gwałtownych skoków wartości narodowej waluty. Jest to szczególnie odczuwalne w czasie kryzysów naftowych, np. w roku 2014.
W ostatnich latach kurs rubla rosyjskiego doświadczał ostrych zmian notowań. W 2014 r. w wyniku spadku światowych cen ropy, rubel załamał się, tracąc około połowę swojej wartości w stosunku do dolara amerykańskiego. Sankcje gospodarcze i finansowe nałożone przez USA i UE na Rosję w lipcu 2014 roku za inwazję na Krym również przyczyniły się do osłabienia rubla.
Wpływ obecnych działań na kurs rubla
Na początku 2022 r. Rosja stanęła w obliczu ostrych sankcji gospodarczych z powodu inwazji na Ukrainę. Doprowadziło to wiosną do 32% spadku wartości rubla. W odpowiedzi na sankcje Zachodu władze nałożyły kontrolę kapitału. Poleciły również bankom akceptować tylko płatności za eksport rosyjskiego gazu w rublach. Zbiegło się to w czasie z gwałtownie rosnącymi cenami surowców energetycznych. Doprowadziło to do rekordowych wzrostów kursu rubla rosyjskiego od siedmiu lat. Rubel odrobił straty od początku inwazji w Ukrainie co pomogło Rosji uniknąć kryzysu walutowego. Z drugiej jednak strony silny rubel generuje problemy dla budżetu państwa, zmniejszając wpływy z eksportu, w szczególności dochody z surowców wodorotlenkowych (ropy i gazu).
Najnowsze dane dotyczące stanu gospodarki Rosji pokazują, że w wielu sektorach produkcja mocno spadła, zwłaszcza w przemyśle motoryzacyjnym i sprzętu AGD. Paradoksalnie, niezależnie od wzrostu notowań rubla rosyjskiego, na rynkach międzynarodowych walut postrzega się jako niezbyt atrakcyjną. Analitycy rynku przewidują, że pomimo mocnego rubla Rosję najprawdopodobniej w najbliższym okresie czeka mocne spowolnienie gospodarcze.
Ciekawostki związane z rublem rosyjskim
- Rosyjskie ruble były przez pewien czas (w pierwszej połowie XIX wieku) obowiązującym środkiem płatniczym także na terenie polskiej „Kongresówki”.
- W grudniu 2021 r. Bank Rosji ukończył testowanie prototypu cyfrowego rubla i pierwsze przelewy za pomocą platformy cyfrowej zakończyły się sukcesem. 12 rosyjskich banków jest gotowych do rozpoczęcia korzystania z cyfrowego rubla. Jego wartość jest identyczna z wartością rubla zwykłego.